Vệ sinh bếp từ đúng cách: Hướng dẫn chi tiết để bếp luôn bền đẹp

Tại sao cần vệ sinh bếp từ thường xuyên?

Bạn có để ý mặt bếp từ nhà mình dần mờ đi sau vài tháng sử dụng không? Hay những vết ố vàng bám quanh khu vực đặt nồi ngày càng khó lau sạch? Đây chính là hệ quả của việc bỏ qua vệ sinh bếp từ định kỳ.

Khi nấu ăn, dầu mỡ từ chảo nóng thường bắn tung tóe khắp bề mặt bếp, thức ăn có thể tràn ra ngoài vành nồi và ngay cả hơi nước cũng để lại vết ố khi khô. Những vết bẩn này thoạt nhìn có vẻ vô hại, nhưng thực tế chúng tạo thành lớp màng cứng rất khó làm sạch nếu để lâu.

Mặt kính bếp từ được thiết kế để dẫn nhiệt đều, nhưng khi bám bụi bẩn, khả năng truyền nhiệt sẽ giảm đáng kể. Điều này không chỉ làm món ăn chín chậm hơn mà còn khiến bếp phải hoạt động ở công suất cao hơn, tiêu tốn nhiều điện năng và nhanh hỏng hơn.

Đặc biệt, các khe thoát nhiệt ở dưới bếp rất dễ bị tắc bụi. Khi hệ thống tản nhiệt không hoạt động tốt, linh kiện điện tử bên trong dễ bị quá nhiệt và có thể hỏng hóc bất ngờ. Chưa kể, vết bẩn lâu ngày còn tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển - điều không ai muốn trong không gian chế biến thức ăn.

Chuẩn bị trước khi vệ sinh bếp từ

Trước khi bắt tay vào vệ sinh bếp từ, hãy dành 5 phút để chuẩn bị kỹ càng. Bước này quan trọng không kém gì quá trình vệ sinh chính.

Đầu tiên, hãy tắt nguồn điện và rút phích cắm ra khỏi ổ cắm. Tuyệt đối không bao giờ lau chùi bếp từ khi còn cắm điện, dù đã tắt công tắc. Nguy cơ chập điện khi nước thấm vào khe điều khiển là rất thực tế, và chi phí sửa chữa có thể lên đến vài triệu đồng.

Tiếp theo, kiên nhẫn chờ bếp nguội hoàn toàn. Mặt kính bếp từ có thể giữ nhiệt khá lâu sau khi tắt, đôi khi lên đến 30-40 phút. Chạm tay nhẹ lên bề mặt để kiểm tra - nếu còn ấm thì hãy đợi thêm. Lau bếp khi còn nóng không chỉ nguy hiểm mà còn có thể làm nứt mặt kính do chênh lệch nhiệt độ đột ngột.

Về dụng cụ cần chuẩn bị:

• Khăn mềm hoặc khăn microfiber (loại này không để lại xơ vải và lau rất sạch)

• Miếng bọt biển mềm, tuyệt đối không dùng loại có mặt xanh nhám

• Nước rửa bát loãng trong nước ấm - tỷ lệ 1:10 là vừa phải

• Giấm trắng hoặc baking soda cho các vết bẩn cứng đầu

• Tăm bông để làm sạch các khe nhỏ

• Bàn chải mềm (có thể dùng bàn chải đánh răng cũ)

Đặc biệt lưu ý: Không bao giờ dùng dao cạo, miếng cọ kim loại, chất tẩy rửa mạnh hay bất kỳ dụng cụ cứng nào. Mặt kính bếp từ tuy nhìn bền chắc nhưng rất dễ bị xước, và một khi đã xước thì không thể phục hồi.

Hướng dẫn chi tiết cách vệ sinh bếp từ theo từng loại vết bẩn

Vệ sinh bếp từ hàng ngày (vết bẩn thông thường)

Với các vết bẩn mới tạo thành sau buổi nấu ăn, việc vệ sinh bếp từ khá đơn giản nhưng cần thực hiện ngay khi bếp đã nguội. Đây là thời điểm vàng để loại bỏ vết bẩn trước khi chúng khô cứng.

Nhúng khăn mềm vào nước ấm pha chút nước rửa bát, vắt nhẹ cho khăn ẩm vừa phải - không quá ướt để tránh nước chảy vào khe điều khiển. Lau nhẹ nhàng trên toàn bộ bề mặt bếp theo chuyển động tròn, từ trong ra ngoài. Các vết dầu mỡ tươi thường tan ra dễ dàng với nước rửa bát.

Sau khi lau sạch, dùng khăn khô lau lại một lần nữa để loại bỏ hết vết nước và tránh để lại vệt. Bước này rất quan trọng vì nước để lâu trên mặt kính sẽ tạo vết ố khó lau, đặc biệt nếu nước nhà bạn có độ cứng cao.

Đừng quên lau sạch viền bếp và bảng điều khiển. Khu vực này thường bị bỏ qua nhưng lại dễ bám dính thức ăn và dầu mỡ. Dùng tăm bông thấm dung dịch rửa bát loãng để làm sạch các khe nhỏ quanh nút bấm.

Vệ sinh bếp từ với vết bẩn khô cứng, ố vàng

Khi vết bẩn đã tồn tại vài ngày hoặc lâu hơn, chúng sẽ khô cứng và bám chặt vào mặt kính như một lớp màng mỏng. Lúc này, việc vệ sinh bếp từ cần kiên nhẫn và phương pháp phù hợp hơn.

Giấm trắng là "bảo bối" trong trường hợp này. Đổ giấm trắng vào chai xịt, xịt đều lên các vết ố và để yên khoảng 10-15 phút. Axit trong giấm sẽ làm mềm lớp bẩn cứng, giúp chúng bong ra dễ dàng hơn. Trong lúc chờ, bạn có thể chuẩn bị dụng cụ khác hoặc làm việc khác.

Nếu không có giấm trắng, baking soda cũng rất hiệu quả. Pha 2 muỗng canh baking soda với 3 muỗng canh nước tạo thành hỗn hợp sệt, thoa đều lên vết bẩn và để trong 15 phút. Baking soda có tính kiềm nhẹ, giúp phân hủy dầu mỡ và các chất bẩn khác.

Sau khi để đủ thời gian, dùng miếng bọt biển mềm lau nhẹ nhàng theo chuyển động tròn. Không nên ấn mạnh hay cọ xát vì có thể làm trầy mặt kính. Nếu vết bẩn vẫn còn cứng đầu, hãy lặp lại quá trình thay vì cố gắng cọ mạnh.

Với những vết ố vàng do nhiệt độ cao tạo thành, phương pháp giấm trắng kết hợp baking soda sẽ cho hiệu quả tốt nhất. Xịt giấm trước, rắc baking soda lên trên, để 20 phút rồi lau sạch. Phản ứng giữa axit và kiềm sẽ tạo bọt, giúp "nâng" lớp bẩn lên khỏi bề mặt.

Vệ sinh bếp từ với vết cháy khét, bám dính chặt

Vết cháy khét thường xuất hiện khi thức ăn tràn ra ngoài và bị nướng chín trên mặt bếp nóng. Đây là loại vết bẩn khó chịu nhất và cần sự kiên nhẫn đặc biệt khi vệ sinh bếp từ.

Bước đầu tiên là làm mềm lớp cháy khét. Thấm khăn mềm vào nước ấm, đặt lên vết cháy và giữ trong 15-20 phút. Nước ấm sẽ thấm vào các khe nhỏ, làm mềm lớp thức ăn cháy khét. Có thể thay khăn 2-3 lần để duy trì độ ẩm.

Tiếp theo, rắc baking soda dày lên vết cháy đã được làm mềm. Dùng miếng bọt biển mềm, thoa baking soda theo chuyển động tròn nhẹ nhàng. Baking soda sẽ hoạt động như một chất mài mòn rất nhẹ, giúp loại bỏ lớp cháy khét mà không gây tổn hại cho mặt kính.

Đối với những vết bám dày và cứng đầu, bạn có thể sử dụng thẻ nhựa cứng (như thẻ ATM cũ) để nhẹ nhàng cạo lớp cháy. Tuyệt đối không dùng dao hay vật kim loại. Giữ thẻ nhựa ở góc 45 độ và đẩy nhẹ theo một hướng, không cạo qua lại vì có thể tạo vết xước.

Quá trình này có thể phải lặp lại 3-4 lần cho đến khi vết cháy được loại bỏ hoàn toàn. Sau mỗi lần cạo, hãy lau sạch baking soda và kiểm tra kết quả. Nếu vẫn còn vết bẩn, hãy lặp lại từ bước làm mềm.

Vệ sinh các bộ phận khác của bếp từ

Vệ sinh khe thoát nhiệt/quạt tản nhiệt (bên dưới bếp)

Khe thoát nhiệt và quạt tản nhiệt là "phổi" của bếp từ, nhưng lại thường bị bỏ qua trong quá trình vệ sinh bếp từ. Đây là sai lầm lớn vì chúng trực tiếp ảnh hưởng đến tuổi thọ của thiết bị.

Bụi bẩn tích tụ ở khe thoát nhiệt không chỉ có bụi từ không khí mà còn có hơi dầu mỡ bay lên từ quá trình nấu ăn. Theo thời gian, chúng tạo thành lớp bẩn dính chặt, cản trở luồng không khí lưu thông. Khi hệ thống tản nhiệt không hoạt động hiệu quả, nhiệt độ bên trong bếp tăng cao, khiến các linh kiện điện tử dễ bị hỏng.

Để vệ sinh khe thoát nhiệt, trước tiên hãy quan sát xem bếp của bạn có thể tháo rời lưới tản nhiệt hay không. Một số dòng bếp từ cao cấp cho phép tháo lưới này để vệ sinh dễ dàng hơn. Nếu có thể tháo, hãy cẩn thận tháo ra và dùng nước rửa bát loãng để làm sạch.

Với những bếp không thể tháo rời, dùng bàn chải mềm hoặc cọ bàn chải đánh răng cũ để nhẹ nhàng quét bụi ra ngoài. Chuyển động từ trong ra ngoài để đẩy bụi ra khỏi khe thoát nhiệt, không nên cọ mạnh để tránh đẩy bụi sâu vào bên trong.

Có thể dùng máy hút bụi với đầu hút nhỏ để hút bụi bẩn ra khỏi khe thoát nhiệt. Đây là phương pháp hiệu quả nhất, đặc biệt với những bếp sử dụng lâu năm có nhiều bụi tích tụ.

Vệ sinh thân bếp và viền bếp

Thân bếp và viền bếp thường bị bỏ qua trong quá trình vệ sinh bếp từ, nhưng chúng lại là nơi rất dễ bám dính vết tay, dầu mỡ từ việc nấu ăn và bụi bẩn từ không khí.

Vết tay bám trên thân bếp tuy không ảnh hưởng đến chức năng nhưng làm giảm tính thẩm mỹ của sản phẩm. Đặc biệt với những bếp có vỏ ngoài bằng inox hoặc nhựa bóng, vết tay sẽ rất rõ ràng dưới ánh đèn.

Dùng khăn mềm thấm nước rửa bát loãng lau nhẹ toàn bộ thân bếp, chú ý đặc biệt đến các góc cạnh và khe nối. Đây là nơi dễ tích tụ dầu mỡ và bụi bẩn nhất. Với các khe nhỏ, sử dụng tăm bông thấm dung dịch để làm sạch sâu.

Viền bếp - khu vực tiếp giáp giữa mặt kính và thân bếp - cần được chú ý đặc biệt. Khu vực này thường có rãnh nhỏ, dễ bị thức ăn và dầu mỡ rơi vào. Nếu không làm sạch thường xuyên, chúng sẽ tạo thành lớp bẩn dính chặt và có mùi khó chịu.

Sau khi vệ sinh, lau khô hoàn toàn bằng khăn mềm để tránh để lại vết nước. Với những bếp có vỏ inox, có thể dùng chút dầu ăn bôi nhẹ lên bề mặt rồi lau khô để tạo lớp bảo vệ, giúp bề mặt sáng bóng và ít bám bụi hơn.

Những sai lầm cần tránh khi vệ sinh bếp từ

Trong quá trình tư vấn khách hàng, tôi nhận thấy có những sai lầm phổ biến mà nhiều người mắc phải khi vệ sinh bếp từ. Những sai lầm này không chỉ làm giảm hiệu quả làm sạch mà còn có thể gây hỏng hóc nghiêm trọng.

Sai lầm đầu tiên và nguy hiểm nhất là vệ sinh khi bếp còn nóng. Nhiều người vội vàng muốn lau sạch ngay khi phát hiện có thức ăn tràn ra, nhưng mặt kính bếp từ có thể đạt nhiệt độ lên đến 200-300 độ C. Việc đổ nước lạnh lên bề mặt nóng có thể gây nứt vỡ mặt kính do chênh lệch nhiệt độ đột ngột.

Sai lầm thứ hai là sử dụng chất tẩy rửa mạnh như nước tẩy đa năng, clorua hoặc các loại acid mạnh. Những chất này có thể làm xỉn màu mặt kính, tạo vết ố không thể phục hồi. Thậm chí, chúng có thể ăn mòn lớp phủ đặc biệt trên mặt kính, làm giảm khả năng dẫn nhiệt của bếp.

Việc sử dụng dụng cụ cứng như dao cạo, miếng cọ kim loại hay thậm chí đồng xu để cạo vết bẩn cũng là sai lầm nghiêm trọng. Mặt kính bếp từ được làm từ ceramic đặc biệt, tuy cứng nhưng rất dễ bị xước. Một khi đã có vết xước, không chỉ mất thẩm mỹ mà còn tạo điều kiện cho bụi bẩn bám vào, khiến việc vệ sinh sau này khó khăn hơn.

Sai lầm khác là để nước thấm vào khu vực bảng điều khiển. Bếp từ hoạt động dựa trên mạch điện tử phức tạp, và nước là kẻ thù lớn nhất của chúng. Nước thấm vào có thể gây chập mạch, làm hỏng cảm biến hoặc bảng điều khiển. Chi phí sửa chữa có thể lên đến 50-70% giá trị chiếc bếp.

Cuối cùng, nhiều người có thói quen phun nước trực tiếp lên bề mặt bếp để làm sạch nhanh. Điều này không chỉ nguy hiểm về điện mà còn khiến nước chảy xuống các khe thoát nhiệt, có thể làm hỏng quạt tản nhiệt hoặc các linh kiện bên trong.

Tần suất vệ sinh bếp từ phù hợp

Để vệ sinh bếp từ hiệu quả nhất, bạn cần xây dựng thói quen vệ sinh theo chu kỳ phù hợp. Điều này không chỉ giúp bếp luôn sạch sẽ mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị đáng kể.

Sau mỗi lần nấu ăn, hãy dành 2-3 phút để lau sơ bề mặt bếp bằng khăn ẩm. Đây là thời điểm vàng để loại bỏ vết bẩn khi chúng chưa khô cứng. Thói quen này sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức cho việc vệ sinh tổng thể sau này.

Mỗi tuần, thực hiện một lần vệ sinh tổng thể bao gồm thân bếp, viền bếp và khe thoát nhiệt. Đây là lúc để kiểm tra và loại bỏ những vết bẩn cứng đầu mà việc lau hàng ngày không thể xử lý được. Cũng trong lần vệ sinh này, hãy kiểm tra xem có vết xước hay hư hỏng nào trên mặt kính không.

Hàng tháng, thực hiện vệ sinh sâu toàn bộ bếp từ. Nếu có thể tháo rời được lưới tản nhiệt, hãy tháo ra và vệ sinh kỹ càng. Kiểm tra tình trạng dây điện, phích cắm và các chức năng của bếp. Đây cũng là lúc thích hợp để kiểm tra xem quạt tản nhiệt có hoạt động bình thường không.

Đối với những gia đình nấu ăn nhiều hoặc hay sử dụng dầu mỡ, có thể cần tăng tần suất vệ sinh lên. Ngược lại, nếu bếp ít được sử dụng, có thể giảm tần suất nhưng không nên quá 2 tuần mới vệ sinh một lần.

Việc duy trì thói quen vệ sinh đều đặn không chỉ giúp bếp từ hoạt động tốt hơn mà còn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho cả gia đình. Hơn nữa, một chiếc bếp sạch sẽ, bóng loáng sẽ làm cho không gian bếp trở nên sang trọng và hiện đại hơn rất nhiều.

Vệ sinh bếp từ đúng cách không chỉ giúp thiết bị luôn sáng bóng như mới mà còn kéo dài tuổi thọ và duy trì hiệu suất hoạt động tối ưu. Với những phương pháp và mẹo nhỏ được chia sẻ, bạn hoàn toàn có thể tự tin chăm sóc bếp từ tại nhà một cách an toàn và hiệu quả. Để không gian bếp thêm hoàn hảo, hãy khám phá các giải pháp phụ kiện bếp thông minh từ GARIS - đồng hành cùng bạn tạo nên căn bếp hiện đại và tiện nghi.